Powstanie Wojskowego Koła Łowieckiego ”ORĘŻ” w Pleszewie
Historia Wojskowego Koła Łowieckiego ”ORĘŻ” w Pleszewie rozpoczyna się na przełomie lat 1952/1953 kiedy to w Kaliskiej Brygadzie Artylerii Przeciwpancernej powstała grupa założycielska Wojskowego Koła Łowieckiego w składzie:
-kol. Arkadiusz Żołyński
-kol. Józef Dżaman
-kol. Fuliuński
Powstałe wówczas Wojskowe Koło Łowieckie otrzymało numer 445 w skład którego wchodzili również kol. Antoni Garbacz i Leon Piórek.
Pierwszym Prezesem WKŁ nr 445 został kol. Arkadiusz Żołyński, a Łowczym kol. Józef Dżaman.
Od roku 1952 w kaliskiej brygadzie pełnił służbę wojskową kol. Józef Witek, który wstąpił do PZŁ jako członek WKŁ nr 445 w 1953r. i od tego okresu dokumentowana jest działalność WKŁ nr 445.
W listopadzie 1955 roku nastąpiła likwidacja 23 Kaliskiej Brygady Artylerii Przeciwpancernej, a Wojskowe Koło Łowieckie nr 445 znalazło swoją ostoję w Jednostce Wojskowej w Pleszewie tj. 156 Pułku Artylerii Przeciwpancernej, dokąd przeniesiono większość jego członków. Jednostka ta w roku 1957 otrzymała numer 1388, a z dniem 30 września 1967 roku zgodnie z rozkazem Ministra Obrony Narodowej nr 025/MON 156 Pułk Artylerii Przeciwpancernej przejął dziedzictwo tradycji i historyczną numerację – 20 Pułku Artylerii Przeciwpancernej.
W wyniku przeprowadzonych wyborów w 1955r. powołano nowy Zarząd Koła z kol. Sewerynem Niedzielskim na czele, który pełnił funkcję prezesa do dnia 06.04.1968r., łowczym został – kol. Antoni Garbacz, a kol. Andrzej Mroziński –sekretarzem.
Mało liczebne wówczas koło łowieckie się rozwijało szybko i dynamicznie, wciąż zapisywali się nowi członkowie powiększając swoje szeregi. Wówczas to w szeregi członków Wojskowego Koła Łowieckiego wstąpił powszechnie znany kol. Aleksander Niedoroślański z Niedorośli k/Wilna, zwanym ”OLESIEM”, który uprawiał łowiectwo od roku 1931, a w naszym kole polował od roku 1956. W roku tym przyjęto do koła również kol. Edwarda Solarza i Franciszka Bandosza.
Wojskowe Koło Łowieckie, jako koło działające przy jednostce wojskowej i zrzeszające myśliwych wojskowych, na mocy trójstronnego porozumienia Ministerstwa Obrony, Ministerstwa Leśnictwa i Polskiego Związku Łowieckiego powołującego Wojskowy Związek Łowiecki (WZŁ), jak wiele innych kół wojskowych, zostaje członkiem tego związku pod numerem 445. W tych strukturach koło funkcjonowało do 1960 roku, kiedy to WZŁ rozwiązano.
Od początku istnienia koła opiekę nad kołem sprawowała jednostka wojskowa. Na szczeblu Okręgu Wojskowego w imieniu dowódcy okręgu nadzór nad wojskowymi kołami łowieckimi sprawował wojskowy łowczy okręgowy. W związku z tym koło obowiązywały obwarowania i zasady nie do pomyślenia w środowisku cywilnym. Otóż, po pierwsze, statutowym wymogiem w wojskowym kole łowieckim było to, że minimum 50% członków koła musieli być wojskowi, po drugie, prezesem, łowczym i sekretarzem koła musiał być wojskowy, z tak zwanego nadania dowódcy jednostki wojskowej. Każdorazowy wybór nowego zarządu koła oraz przyjęcie nowego kandydata do koła musiał być akceptowalny i zatwierdzony przez dowódcę jednostki wojskowej. Nowoutworzone Wojskowe Koło Łowieckie Nr 445 zostało w 1953 roku zarejestrowane w rejestrze kół łowieckich.
1953 rok jest oficjalnym rokiem przyjęcia Koła do Polskiego Związku Łowieckiego.
W momencie powstania Koło liczyło dwunastu członków i otrzymało do dzierżawy trzy obwody łowieckie:
- obwód 311 (później obwód 22″Złotniki”, obecnie Nr 384 „Złotniki”);
- obwód 315 (w skład obwodu wchodziły gromady: Rydzynów, Rusów, Jastrowsko, Kokanin, Paszków, Panków, Janków, Blizanów, Długa Wieś) – odstąpiono na rzecz innego koła
- obwód 320 (później obwód 40″Kalisz”, obecnie Nr 391 „Kalisz”).
Walne Zgromadzenie członków Wojskowego Koła Łowieckiego Nr 445 przy JW. 1388 w Pleszewie w dniu 08 lutego 1960 roku ustanowiło i przyjęło Statut Koła, który w dniu 18 marca 1960 r. został zatwierdzony przez Powiatową Radę Łowiecką w Pleszewie i Wojewódzką Radę Zrzeszenia Polski Związek Łowiecki w Poznaniu.
W wyniku przeprowadzonych wyborów wybrano Zarząd w składzie: Przewodniczący – płk Niedzielski Seweryn
Łowczy – st.ogn. Garbacz Antoni
Sekretarz – kpt. Pośpiech Franciszek
Skarbnik – st.ogn. Sarnowski Alojzy
Ponadto wybrano Komisję Rewizyjną w składzie:
Przewodniczący – kpt. Mroziński Andrzej
członek – Siemiątkowski Zygmunt
członek – st.sierż. Steblecki Michał
W roku 1960 – WKŁ nr 445 liczyło 12 członków, w roku 1970 – 18, w roku 1982 – 28, 1990 – 53, w roku 2010 – 43; obecnie – 50 członków.
Myśliwi w przeważającej części żołnierze WP – zajęli się przede wszystkim gospodarką. Budowano paśniki i inne urządzenia łowieckie, intensywnie dokarmiano zwierzynę przez cały rok. Członkowie koła aktywnie uczestniczyli w działalności Powiatowej Rady Łowieckiej w Pleszewie.
W latach sześćdziesiątych oraz na początku lat siedemdziesiątych (do roku 1975) działalnością łowiecką w Pleszewie kierowała Powiatowa Rada Łowiecka, przez część tego okresu na jej czele stał kol. Józef Witek
W 1956 roku koło liczyło już 18 członków. W tym czasie polowano w głównej mierze na ptactwo i zwierzynę drobną. Jednym z motywów polowania tylko na zwierzynę drobną był fakt, że większość myśliwych posiadała tylko broń gładko lufową – strzelby i dubeltówki, sztucer czy dryling był w tym czasie rzadkością.
Polowanie zbiorowe
Zbiórka przed polowaniem, lata pięćdziesiąte (prawdopodobnie rok 1955 lub 1956 Przed frontem myśliwych Prezes WKŁ nr 445 Pleszew kol. Seweryn Niedzielski, pierwszy z lewej tyłem kol. Antoni Garbacz, pierwszy z prawej kol. Michał Steblecki.
W 1956 roku koło liczyło już 18 członków. W tym czasie polowano w głównej mierze na ptactwo i zwierzynę drobną. Jednym z motywów polowania tylko na zwierzynę drobną był fakt, że większość myśliwych posiadała tylko broń gładko lufową – strzelby i dubeltówki, sztucer czy dryling był w tym czasie rzadkością.
Oprócz polowań na zające bardzo dużym powodzeniem cieszyły się zbiorowe polowania na bażanty i kuropatwy oraz na ptactwo wodne, zwłaszcza kaczki.
Mimo to w kole realizowano również pozyskiwanie zwierzyny grubej, jednakże głównie poprzez polowania zbiorowe. Polowania indywidualne realizowane były bardzo rzadko, przede wszystkim z uwagi na brak urządzeń łowieckich, których w łowisku były pojedyncze sztuki – starych ambon, a ze zwyżek w owym czasie nie korzystano na tak szeroką skalę. Polowania indywidualne odbywały się głównie z podchodu. Myśliwy wyjeżdżający do łowiska na polowanie indywidualne miał obowiązek zgłosić ten fakt do łowczego koła. Do ogłoszenia stanu wojennego nie funkcjonowały w kole książki pobytu myśliwych w łowisku – jedyną ewidencję prowadził łowczy koła.
W roku 1976 członkowie koła aktywnie włączyli się w prace przy budowie myśliwskiego ośrodka strzeleckiego w Kaliszu /Wolicy/ wnosząc wraz z żołnierzami JW. 1388 w Pleszewie duży wkład pracy w jego przygotowanie.
W roku 1981 planowano przejąć oddany do użytku myśliwych obiekt dla celów innych – Prezes naszego koła kol. Leon Załuska i dowódca 20 Pułku Artylerii Przeciwpancernej wystąpił wówczas w obronie praw myśliwych całego województwa kaliskiego, do własności PZŁ wypracowanej w czynie społecznym i przy dużym udziale wojska. Dzięki takiemu wystąpieniu Wolica pozostała własnością myśliwych.
Łowiecka rzeczywistość 1981 roku w niczym nie wskazywała nadchodzącej burzy. Przystępując do planowania sezonu 1981/1982 nikt z myśliwych koła nie przypuszczał, że realizacja tego planu stanie niemożliwa lub bardzo mocno ograniczona. Większość myśliwych naszego koła w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku około godz. 2.00 obudził telefon lub dzwonek do drzwi oraz słowa oficera dyżurnego lub łącznika po kadrę: „… Ogłoszono alarm, proszę natychmiast meldować się do jednostki…”.
Broń myśliwska kadry została zdeponowana w pułkowym magazynie broni, natomiast broń pozostałych członków Koła w magazynach komend milicji obywatelskiej.
W przeciągu najbliższych dni, tygodni i miesięcy do polowań nie doszło – w Polsce 13 grudnia 1981 roku wprowadzono stan wojenny.
W związku z tym, że obowiązki służbowe nie pozwalały w pełni myśliwym – żołnierzom na angażowanie się chociażby w zimowe dokarmianie zwierzyny, większość obowiązków w zakresie prowadzenia działalności łowieckiej spoczęło na myśliwych spoza wojska i emerytach wojskowych.
Działalność koła w ograniczonym zakresie powróciła do normy po upływie pół roku, kiedy to broń myśliwska z depozytu pułkowego wróciła do szaf metalowych i pancernych w domach i mieszkaniach myśliwych.
Pełnia gospodarki łowieckiej powraca do normy po zawieszeniu stanu wojennego, a następnie po jego zniesieniu w 1983 roku. W tym samym roku Walne Zgromadzenie Koła, które liczące 33 członków powołuje do życia Zarząd Koła w składzie:
Prezes Koła – kol. Leon Załuska
łowczy – kol. Jerzy Rzeźniczak
skarbnik – kol. Zdzisław Kikosicki
sekretarz – kol. Andrzej Pawlik
Jesienią 1983 roku funkcję łowczego do końca kadencji powierzono kol. Zdzisławowi Kikosickiemu, a obowiązki skarbnika – kol. Bogdanowi Majchrowskiemu.
Jesienne Walne Zgromadzenie zwolniło również kol. Leona Załuskę z funkcji Prezesa koła z uwagi na służbę w Polskim Kontyngencie Wojskowym na Bliskim Wschodzie.
W sezonie łowieckim 1983/1984 szczególnie charakterystycznym zjawiskiem w łowisku było zwiększenie pogłowia dzików, a św. Hubert nie skąpił nam zwierza w kniei, gorzej było z rozkładem na pokocie. W roku tym przeprowadzono po raz kolejny udane odłowy żywych zajęcy, gdzie odłowiono 80 zajęcy, co pozwoliło zabezpieczyć działalność finansową koła i konieczność opłat z tytułu szkód. W odłowach pomagali nam żołnierze zasadniczej służby wojskowej 20 Pułku Artylerii Przeciwpancernej w Pleszewie w liczbie ok. 80 żołnierzy.
Z okazji jubileuszu XXX lecia powstania Wojskowego Koła Łowieckiego Koła obchodzonego w 1984 roku odbyło się uroczyste polowanie uroczyste polowanie zbiorowe na zające w którym uczestniczyło 29 strzelb noszonych przez zaproszonych gości i myśliwych naszego koła.
Po odtrąbieniu „zając na rozkładzie” uczestnicy polowania udali się do sal kasyna wojskowego, gdzie odbyło się uroczyste spotkanie braci łowieckiej połączone z balem myśliwskim.
Rok 1987 to okres opracowania, ustanowienia i przyjęcia przez Walne Zgromadzenie kolejnego Statutu Koła. W roku tym z inicjatywy kol. Jerzego Rzeźmiczaka Wojskowe Koło Łowieckie nr 445 przyjmuje nazwę ”ORĘŻ” będącą oznaką potęgi dzika i symbolem „uzbrojenia”. Ustanowiono również znak koła.
W związku z likwidacją garnizonu Pleszew i przedyslokowaniem Jednostki Wojskowej Nr 1388 będącej ostoją dla Wojskowego Koła Łowieckiego „Oręż” do m. Żary w dniu 13.11.1993r. odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie członków WKŁ „ORĘŻ” którego celem było przeniesienie siedziby koła do JW. 2563 w Jarocinie i przeprowadzenie wyborów uzupełniających.
W wyniku przeprowadzonych wyborów uzupełniających ukonstytuował się Zarządu Koła w składzie:
Prezes – kol. Florian Siekierski
Łowczy – kol. Edward Kaźmierczak
Skarbnik – kol. Arkadiusz Danielak
Sekretarz – kol. Andrzej Janiszewski
Podłowczy – kol. Andrzej Dębski
Działające w oparciu o 20 Pułk Artylerii Przeciwpancernej w Pleszewie (JW. 1388) do jesieni 1993r. Wojskowe Koło Łowieckie „ORĘŻ” w Pleszewie skupiało w swych szeregach żołnierzy zawodowych i osoby cywilne zamieszkałe na dzierżawionych obwodach integrując te środowiska. Wraz z przeniesieniem JW. 1388 do m. Żary ubyła najaktywniejsza część członków koła, co miało wpływ na dalszą jego działalność.
Jednakże pod koniec lat dziewięćdziesiątych większość członków WKŁ ”ORĘŻ” – żołnierzy zawodowych przeniesionych wraz z jednostką wojskową do garnizonu Żary i do innych jednostek wojskowych, a związanych rodzinnie z m. Pleszew zaczyna powracać w rodzinne strony aktywnie włączając się w działalność koła doprowadzając do zmiany siedziby koła.
W wyniku zmian administracyjno-organizacyjnych w dniu 25 kwietnia 1998r. Walne Zgromadzenie członków Wojskowego Koła Łowieckiego „ORĘŻ” uchwala nowy Statut Wojskowego Koła Łowieckiego ”ORĘŻ oraz ustanawia siedzibę koła w m. Pleszew, gdzie funkcjonuje do dnia dzisiejszego. Przyjęta nazwa Wojskowe Koło Łowieckie traktowana jest symbolicznie, na pamiątkę minionych czasów, a szczególnie ku czci tych którzy zakładali koło.
W roku tym również koło zaprzestało używać numeru 445, a z dniem 7 września 1998 roku uzyskało pełną osobowość prawną poprzez wpis do rejestru prowadzonego przez Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu pod pozycją „47”. Po raz pierwszy od powstania Wojskowego Koła Łowieckiego pierwszym „cywilnym” prezesem został kol. Jerzy Leki.
W nowe tysiąclecie Wojskowe Koło Łowieckie „ORĘŻ” wchodziło z nowym statutem i wybranym (po raz pierwszy na 5-letnią kadencję) w dniu 16 kwietnia 2000r. przez Walne Zgromadzenie członków Zarząd w składzie:
Prezes – kol. Jerzy Leki
Łowczy – kol. Edward Kaźmierczak
Skarbnik – kol. Jan Kaczmarek
Sekretarz – kol. Krzysztof Białożyk, którego z dniem 8 .05.2004 r. zastąpił kol. Ryszard Zborowski.
W dniu 7 maja 2005 r. nastąpiła zmiana pokoleniowa w organach koła, gdzie Walne Zgromadzenie członków WKŁ „ORĘŻ” wybrało zarząd w składzie:
Prezes – kol. Wojciech Szostakowski
Łowczy – kol. Paweł Anczykowski
Sekretarz – Kol. Ryszard Zborowski
Skarbnik – Kol. Kazimierz Mochalski
Ponadto, rok później, Walne Zgromadzenie powołuje do pełnienia funkcji podłowczego kol. Krzysztofa Białożyka, którego z dniem 15.05.2010r. zastąpił kol. Andrzej Biesiada.
W dniu 14 maja 2011r. kol. Paweł Anczykowski podziękował zgromadzonym za dotychczasową współpracę na stanowisku łowczego i ze względów osobistych złożył rezygnację z dalszego pełnienia funkcji Łowczego Wojskowego Koła Łowieckiego Nr 47 „OREŻ” w Pleszewie.
Pełnienie tej funkcji powierzyło kol. Walentemu PACHOLSKIEMU Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie członków WKŁ „ORĘŻ” zwołane w dniu 11.06.2011 r.
W dniu 12 sierpnia 2011r. w Nowej Wsi (gmina Gizałki), było podsumowanie minionego sezonu myśliwskiego i dotychczasowych efektów ,,Programu regulującego populację lisa w obwodach łowieckich na terenie Powiatu Pleszewskiego”, którego gospodarzem spotkania było Akademickie Koło Łowieckie Nr 7 „Przylesie” z Poznania, które dzierżawi obwód łowiecki na terenie gminy Gizałki.
Starosta Pleszewski Michał Karalus, Wójt Gminy Gizałki Robert Łoza oraz Nadleśniczy Nadleśnictwa Grodziec Waldemar Cierniak wręczyli nagrody i dyplomy myśliwym, którzy w sezonie 2010-2011 upolowali najwięcej lisów.
Najlepszym łowcą lisów naszego koła w minionym sezonie okazał się ponownie kol. Krzysztof Białożyk zajmując 4 lokatę z ilością 19 szt.
W roku 2012 gospodarzem spotkania było Koło Łowieckie Nr 22 „Bażant” z Dobrzycy. W roku tym uroczystość nabrała szczególnego wymiaru, gdyż przypadła w 10 rocznicę opracowania i rozpoczęcia programu ograniczenia liczebności lisów w lasach Powiatu Pleszewskiego. Program realizuje Starostwo Powiatowe w Pleszewie przy współudziale i zaangażowaniu kół łowieckich. Starosta Pleszewski M. Karalus otrzymał podziękowanie od Okręgowej Rady Łowieckiej i Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu.
Rozbudowując posiadaną bazę w roku 2007 Walne Zgromadzenie Wojskowego Koła Łowieckiego „ORĘŻ” podjęło uchwałę o budowie wigwamu, którą to systematycznie realizowali członkowie koła aktywnie uczestnicząc w pracach gospodarczych.
Dzieje naszego koła opisane są w Historii Wojskowego Koła Łowieckiego ”ORĘŻ” w Pleszewie opracowanej w oparciu o wspomnienia nieżyjącego już dziś kol. Józefa Witka, które zebrał i opracował kol. Roman Tomaszewski na dzień 08.04.1984r. dając początek pisanej historii naszego Wojskowego Koła Łowieckiego nr 445. Drugą część opracował i jej dalsze karty historii prowadzi kol. Jan Kaczmarek. Przy tworzeniu pisanej historii naszego koła wykorzystano materiały zawarte w „Historii Garnizonu Pleszew” jako nierozłącznej z dziejami naszego koła oraz zapisy w dzienniku działalności Zarządu Koła z lat 1960 – 1970 i dokumenty archiwalne oraz bieżącej działalności koła.
Wojskowe Koło Łowieckie od początku swego istnienia przestrzega zasad dobrych obyczajów i etyki łowieckiej które kształtują się wśród naszych myśliwych podczas zebrań, spotkań i w czasie polowania. Znaczącą rolę w tym procesie odgrywa wzór osobisty zwłaszcza starszych myśliwych w tym również prowadzących zebrania oraz odpowiedzialnych za organizację i przebieg polowania.